Hayatımızdan Barış Manço Geçti!
Türk Müziği’nin efsanelerinden Barış Manço 2 Ocak 1943 tarihinde İstanbul’un Üsküdar ilçesinde dünyaya geldi. 1 Şubat 1999 tarihinde ise hayata gözlerini yumdu.
Müzisyen, şarkıcı, besteci, aranjör, söz yazarı, oyuncu, TV programcısı, sunucu, koleksiyoner, ressam, gezgin...
Peki Barış Manço kimdir? İşte Barış Manço’nun hayatı ve detaylar...
Ailesi aslen Konya’lıdır. İstanbul’un fethinden sonra Konya’dan Selanik’e göç eden aile, I. Dünya Savaşı zamanında ise tekrar İstanbul’a göç etmiştir. Rikkat Uyanık ve Hakkı Manço çifti II. Dünya Savaşı zamanı doğan çocuklarına barış getirmesi amacıyla `Barış` adını vermişlerdir. Barış Manço’nun annesi Rikkat Uyanık Devlet Konservatuarı Klasik Türk Sanat Müziği sanatçısıdır ve aynı zamanda Zeki Müren’in de hocalığını yapmıştır.
Türk Rock müziğin öncü isimlerinden biri olan Barış Manço müzik hayatına ilk olarak Galatasaray Lisesi’nde başladı. Sonrasında lise eğitimini Şişli Terakki Lisesi’nde tamamladı ve Belçika Kraliyet Akademisi Resim-Grafik-İç mimari alanında lisans eğitimini tamamladı.
1957 yılında amatör olarak müzikle ilgilenmeye başladı ve ortaokul yıllarına denk gelen 1958 yılında ilk grubu olan Kafadarlar grubunu kurdu. Grup olarak Rock’n Roll coverlarıyapmaya başladılar. Barış Manço ilk bestesi olan Dream Girl isimli bestesini de bu dönemlerde yaptı. Bu beste ile Ankara’da müzik ile ilgili bir ödüle de layık görüldü.
Kafadarlar grubu dağılınca Galatasaray Lisesi’ndeki arkadaşları ile Harmoniler grubunu kurdu. Grup ilk konserini 1959 yılında Galatasaray Lisesi’nde verdi. ’’Kızılcıklar Oldu mu?’’ ve ’’Urfa’nın Etrafı Dumanlı Dağlar’’ coverları yıllar sonra yayınlandı.
Liseden sonra eğitimine Belçika’da devam etti. Burada fransızcasını ilerletti ve 1964 yılında Rigolo plak şirketiyle anlaşıp Jacques Danjean Orkestrası ile çalışmaya başladı. 4 şarkılık iki Fransızca plağını da bu yıllarda çıkardı.
Fransız bir müzisyenin Barış Manço’nun aksanını beğenmemesinden dolayı plaklarının Fransa’da çalınması yasaklandı. Barış Manço Belçika’da müziğe devam etti.
Barış Manço’nun meşhur bıyığının hikayesi ise Hollanda’da geçirdiği bir trafik kazasına dayanmaktadır. Dudağında derin bir yarık oluşması sebebiyle bıyık bırakmak zorunda kalmış ve bu bıyıkla hafızalarımıza kazınmıştır.
İstanbul’a döndüğünde genç gitaristler Mazhar Alanson ve Fuat Güner’in de bulunduğu Kaygısızlar grubuna katıldı. Çok büyük ses getiren Kol Düğmeleri bestesi de bu döneme denk geldi ve grubun şansı açıldı.
Barış Manço 1960 ile 1980 yılları arasında birçok grupla birlikte ve yalnız olarak müzik yaptı. TRT’de hazırladığı çocuk tv programları ile 7’den 70’e tüm Türkiye’nin gönlünü fethetti.
Ağlama Değmez Hayat 45’liği ile 50.000’den fazla satış yapma başarısı yakalayarak ilk kez Altın Plak Ödülü’nü kazandı.
1969 yılı sonunda Kaygısızlar ile yollarını ayırdı ve tarzını değiştirip 1970 yılında notalarını Kemençe sanatçısı Cüneyd Orhon’un yazdığı Dağlar Dağlar şarkısını seslendirdi. Gitar ve kemençeyle buluşan bu türkü, Barış Manço müzik tarzının da başlangıcı oldu. Plağı 700.000’den fazla sattı ve Barış Manço hayatındaki tek Platin Plak Ödülü’nü işte o zaman kazandı.
Aynı yıl Moğollar ile biraraya geldi. `İşte Hendek İşte Deve`, `Dağlar Dağlar` şarkılarını seslendirdi. 1971 yılında grup dağıldı ve askere gitmeden önce 1972 yılında Kurtalan Ekspresi’ni kurdu. ’’Ölüm Allah’ın Emri’’, ’’Gamzedeyim Deva Bulmam‘’, ’’Küheylan’’, ’’Lambaya Püf De’’, ’’Sarı Çizmeli Mehmet Ağa’’, ’’Aynalı Kemer’’ gibi şarkılarla sükse yaptı. Sonraki yıllarda ’’Arkadaşım Eşek’’ , ‘’Hal Hal’’, ’’Dönence’’ ve ’’Gülpembe’’ şarkıları ile 80’lere damga vurdu. 1983 yılında ’’Estağfrullah... Ne Haddimize!’’ albümünde ’’Kazma’’ ve ’’Halil İbrahim Sofrası’’ şarkıları yer aldı. Bu albümde ’’Kol Düğmeleri’’ şarkısının yeniden düzenlenmiş hali de yer aldı.
1988 yılında Kurtalan ekspresi de anlaşmazlıklardan dolayı dağıldı. Grup dağılınca Televizyon Programı projelerini bir bakıma hayata geçirme fırsatını yakalamış oldu.
‘’Adam Olacak Çocuk’’ ile de çocuklara, ‘’Barış Manço ile 7’den 70’e’’ ile tüm yaş gruplarına özel programlar yaptı. ‘’Adam Olacak Çocuk’’, ‘’İkinci Kahvaltı’’, ‘’Dönence’’ ve ‘’Dere Tepe Türkiye’’ programlarından bazılarıydı.
1997 yılında eşi Lâle Manço ile birlikte sekiz yıllık eğitime destek amaçlı olarak İstanbul/Tuzla ilçesinde bir okul yaptırdı. Vefaati üzerine okul il özel idaresi tarafından 2000 yılında tamamlanabildi ve 30 derslikli okula Tuzla Barış Manço İlköğretim Okulu adı verildi.
1991 yılında Türkiye Cumhuriyeti Devlet Sanatçısı unvanına layık görüldü. Televizyon programları ve vermiş olduğu konserlerle dünyanın birçok ülkesini gezdi ve oralarda da herkesin gönlünü fethetti.
Layık görüldüğü ödüllerden bazıları şunlardır;
• Türkiye Cumhuriyeti : Devlet Sanatçısı Ankara (1991)
• Hacettepe Üniversitesi: Onursal Doktora Ankara (1991)
• Soka Üniversitesi: Uluslararası Kültür ve Barış Ödülü Tokyo, Japonya (1991)
• Belçika Krallığı : Léopold II Şövalyesi Nişanı Brüksel, Belçika (1992)
• Fransa Devleti: Edebiyat ve Sanat Şövalyesi Nişanı Paris, Fransa (1992)
• Pamukkale Üniversitesi: Onursal Doktora Denizli (1995)
• Min-On Sanat Vakfı: Yüksek Şeref Madalyası Tokyo, Japonya (1995)
• Liege Prensliği: Onursal Hemşehrilik Beratı Liege, Belçika (1997)
31 Ocak 1999 günü saat 23.30 civarında evinde kalp krizi geçirdi. Kaldırıldığı Siyami Ersek Göğüs-Kalp Damar Cerrahisi Hastanesi’nde kurtarılamayan Barış Manço, 1 Şubat 1999 günü 1.30’da hayatını kaybetti.
Devlet Sanatçısı olması sebebiyle Barış Manço’nun cenazesi için devlet töreni düzenlendi. Kanlıca’daki Mihrimah Sultan Mezarlığı’nda toprağa verildi. Allah rahmet eylesin. Mekanı cennet olsun...
Ölümünden sonra Kadıköy Moda’daki köşkü müze haline getirildi ve ziyaretçilere açıldı.
Yusuf Kamilpaşa Sokak No:5 Moda İstanbul adresinde ziyaret edebilirsiniz.
Resmi ve dini bayramlar ile Pazartesi günleri dışında her gün 9.00-17.00 (bahçe kapısı 16.45’de kapalı) saatlerinde açık olan Barış Manço Evine grup ziyaretleri için ise randevu alınması gerekiyor.
Kaynak: Doğan Şahin
Etiketler: #BarışManço #Müzik #DevletSanatçısı #LâleManço #AdamOlacakÇocuk #İkinciKahvaltı #Dönence #DereTepeTürkiye #KurtalanEkspres #DağlarDağlar #Dönence #AynalıKemer #LambayaPüfDe #SarıÇizmeliMehmetAğa #ArkadaşımEşek #HalilİbrahimSofrası